Obsesif Kompulsif Bozukluk Nedir?
Obsesif Kompulsif Bozukluk Nedir?
Çoğu insanda var olan belli konulara, olaylara karşı takıntılı olma durumu normal karşılanır. Fakat düşüncelerin meydana getirdiği takıntılar kontrol altından çıkıp kişinin hayatını ciddi boyutta olumsuz etkilemeye başlayabilir. Bu aşamada takıntı artık yerini bir hastalık olan obsesif kompulsif bozukluğa bırakır. Bu hastalığın terminolojisinde obsesyon ve kompulsiyon kelimeleri yer alır. Obsesyon: kişiyi rahatsız etme eğilimi gösteren düşünceler görüntüler ve korkulardır. Kompulsiyon ise zihinde yer edinen fikirlerin gerçekleşmemesi adına alınan tedbirler, inançlara göre gerçekleştirilen ritüeller bütünüdür.
OKB aynı zamanda bir anksiyete bozukluğu olarak da kendini gösterir. Bu da kişinin çevreden gelen dış etkenlere karşı atıl kalmasına sebep olur. Obsesyon tedavi edilmediğinde ilerler ve kişinin hayatını zorlaştıracak durumlar kendini göstermeye başlar. Obsesyonla doğru orantılı olarak artmaya başlayan anksiyete kişiyi kontrol edilemez duygu ve düşüncelere maruz bırakarak bireyin sürekli kendi içinde bir savaş halinde olmasına sebep olur. Obsesif kompulsif bozukluga sahip kişiler için düşünmek ve düşündüğünü yapmak arasında pek bir fark yoktur. Bu yüzden hareketlerini kısıtlamaya ve tedbir içinde yaşamaya meyillidirler. Örneğin çocuğuna zarar verme düşüncesine kapılan bir ebeveyn bunun yaşanmaması için bir takım önlemler alır. Çocuğuyla aynı ortamda bulunmamaya, ona zarar verebileceği nesnelerden kaçınmaya özen gösterir. Her psikolojik rahatsızlıkta olduğu gibi bunda da semptomlar kişiye özeldir. OKB belirgin olarak ergenlik dönemindeki kişilerde yaşansa da yaş aralığı geniş bir yelpazeye sahiptir. Sebebi tam olarak belirlenemeyen bu hastalığa sahip bireylerin büyük çoğu tedavi olmaktan kaçınır ve sorunun kendi kendine hallolmasını ya da kendi yöntemleriyle düzelmesini bekler.
Birden fazla obsesyon bulunur ve hangi çeşidinin ne düzeyde bulunacağı değişkenlik gösterir.
- Saldırganlık içeren obsesyonlar
Bu obsesyona sahip kişiler istemsiz hareketler sonucu insanlara zarar vermekten korkarlar. Örneğin yüksek alandayken birini aşağı atabileceğini ya da trafikteyken bir kişiyi aracın önüne itebileceğini düşünüp endişe ederler. İstemsiz ve dürüstlük olarak hırsızlık yapmak, dikkatsizlik sonucu başkalarını yaralamak da bu obsesyonlarda belirgin olarak görülen durumlardandır.
- Mikrop ve hastalık içeren obsesyonlar
Yaygın olarak görülmeye başlanan bir hastalığa sahip olma ve çevresindekilere de bulaştırma korkusu vardır. Bu kişilerde İdrar, tükürük gibi şeylerden normal sayılan ölçünün üzerinde bir iğrenme görülür. Toz ve kirden, kısacası mikrop barındırabilecek her şeyden kaçınırlar. Gördükleri ve göremedikleri zarar verebilecek her zerreden korunmak için yüksek bir efor sarf ederler. Bu yüzden temizlik malzemeleriyle çok daha fazla haşır neşir olma eğilimindedirler.
- Cinsel içerikli obsesyonlar
Kişi kendine uygun olmayacak ve toplum tarafından hoş karşılanmayacak kişilere karşı sapıkça düşüncelere sahip olur. Dürtüsel hareket ederek cinsel şiddet ve saldırganlık yapmaktan çekinir.
- Koleksiyon ve biriktirme obsesyonları
Fayda sağlamayacak şeyleri atmak yerine nedensiz bir şekilde biriktirmek tercih edilir. Bazen buna mutfak çöpleri bile dahil olur.
- Dinsel obsesyonlar
Bu obsesyona sahip olan kişi kutsal görülen şeylere zarar vermekten korkar. Kontrolsüz bir şekilde ahlaksız davranışlar sergileyip günaha girme ihtimali sürekli zihindedir ve esas olan bundan kaçınmaktır.
- Düzen obsesyonları
Simetri takıntısı olarak da karşımıza çıkabilir. Hastalığın bu çeşidine sahip kişi sayısı diğerlerine kıyasla daha fazladır. Eşyalar kendi belirlediği yerde durmadığında uğursuzluk olacağına dair geliştirilen inançlar mevcuttur.
OKB’li kişiler genelde olumsuz düşünürler ve onlar için kaynaşmış halde olan düşünce ve eylem tedirgin edicidir. Bu yüzden düşünülen şeylerin gerçek olmaması adına kendilerince bir takım ritüeller yaparlar. Bazen yakın çevrede yer alan kişilerin de kendilerine eşlik etmelerini isterler. Fakat bu OKB’li kişi için tedaviye olumlu yönde katkı sağlamayacak aksine durumun daha da içinden çıkılmaz bir hal almasına sebep olacaktır. Bu yüzden OKB’li kişilerin uzman desteği alması sergilenebilecek en sağlıklı tutum olacaktır.
Obsesif Kompulsif Bozukluk Sorunları için Benimle İletişim Kurabilirsiniz
anksiyete bozukluğu
Obsesif Kompulsif Bozukluk
Obsesif Kompulsif Bozukluk Nedenleri ?
Anksiyete bozukluğu nedir ?
Bir yanıt yazın