Panik Atak ve Panik Bozukluk
Panik atak nedir?
İnsanlar değişkenlik gösteren ruh haline sahiptir ve yaşanan korku verici olaylar karşısında panik olup endişeye kapılabilirler. Bu sebeple verilen tepkiler genelde beklenen ve normal karşılanabilecek tepkilerdir. Çoğu insan ömrü boyunca en az 1-2 kez panik atak geçirmiş olabilir fakat bu bir hastalık değil anlık gerçekleşen durum kabul edilir. Psikolojik sorunların yaşanması için öncesinde stres ve sıkıntının fazla olması gerektiği düşünülse de panik atak çok huzurlu bir anda da yaşanabilir. Bu esnada kişi kalp krizi geçirdiğini ya da ölmek üzere olduğunu düşünür. Bunu atlattıktan sonra aynı durumun içine tekrar düşme endişesi zihnini yoğun bir şekilde kaplar. Tekrarlanmaması adına olayın geçtiği yerlere gitmekten dahi sakınır. Bu davranış panik bozukluk adını alır. Genellikle yetişkinlik dönemi başlarında ve ortalarında sıklıkla görülür. Belirtileri, etkisi ve süresi kişiden kişiye farklılık gösterse de ortalama 10-30 dakika arası sürer. Fakat bazı durumlarda bu süre 1 saate kadar çıkabilir.
Panik atak sebepleri
Panik atağın gerçekleşmesinin kesin bir sebebi yoktur fakat bunu tetikleyen bazı durumlar ve geçmiş travmalar mevcuttur.
- Vücuda zararlı olacak maddeleri kullanmak
- Sağlıklı ve belli bir uyku düzenine sahip olmamak
- Kişilik yapısı hassas olduğunda olaylardan daha olumsuz etkilenmek
- Zarar verecek düzeyde strese maruz kalmak
- Genetik yatkınlığa sahip olmak
- Çocukken cinsel istismara ya da herhangi bir dönemde cinsel saldırıya uğramak
- Ayrılık, boşanma ve ölümler
Panik atak olma ihtimalini artıran durumlardır.
Panik atak belirtileri nelerdir?
Panik atak geçirildiğini anlamaya dair farklı belirtiler yer alır. Kişilerde hangilerinin görülebileceği değişkenlik gösterse de en az 4 belirti bir arada bulunduğunda panik atak bulunduğu söylenebilir.
- Çevredeki hareketleri algılamak güçleşir ve kendini kaybederek çıldırma düşüncesi ağır basar
- Boğulup nefes alamıyormuş hissi kişide kalp krizi belirtilerinin yaşandığını düşündürür
- Fiziksel olarak sıkıntılı bir hal hakimdir ve sıcak basması, baş dönmesi, mide bulantısı, vücutta uyuşukluk, kalp çarpıntısı yaygın olarak görülür.
Kalpte çarpıntı olması kalp krizi olabileceğini düşündürür. Fakat panik atak esnasında bu ikisini birbirinden ayırt etmek zordur. Bu yüzden direkt olarak sağlık kuruluşuna başvurmak hayati tehlikenin önüne geçer.
Panik bozukluk nedir?
Panik atak kendi başına bir hastalık olarak kabul edilmez. Çoğu insanın en az 1-2 kez geçirmiş olması muhtemeldir. bunu hastalık boyutuna getiren şey birden fazla tekrarlanmasıdır. Yani birey panik atak geçirirken yaşadığı yoğun endişe ve kaygı esnasında kendi için her şeyin sonu olduğunu düşünmeye başlar. Atak yaklaşık 10 dakika içinde en şiddetli boyuta ulaşır. Etki tamamen kaybolduğunda ise birey aynı durumun tekrar yaşanacağını düşünmeye başlar. Gündelik hayatını aksatmasına sebep olan aşama panik bozukluk adını alır. Hasta aynı durumun tekrar etmemesi için önlem olabileceğini düşündüğü şeyleri hayatının bir parçası haline getirir. Davranış ve alışkanlıklarda meydana gelen değişiklikler artık hayatının bir parçasıdır. Dehşet verici ve yineleyen panik ataklar üzerine kişi fiziksel olarak da sağlığını kaybettiğini düşünmeye başlar. Sürekli muayene, tetkik ve tahlil yapılmasını ister ancak doktorların fiziksel herhangi bir sorunları olmadığına dair geri dönüşlerine bir süre sonra inanmamaya başlar.
Panik bozukluğu neden olur
- Nöronlardan salgılanan bazı beyin hormonları anormal çalışmaya başladığında duygusal yaşantı da bundan etkilenir.
- Günlük yaşantıda gerçekleştirilen aktiviteler sonucu doğal ve zararsız olan terleme, nefes darlığı gibi bedensel belirtiler normaldir. Fakat kişinin kötü bir hastalığa yakalandığı düşüncesine kapılması panik bozukluğuna sebep olabilir.
Panik bozukluğu tedavi edilebilir mi?
Panik bozukluk kişide normal çalışmayan hormonlardan kaynaklanıyorsa doktor kontrolünde ilaç tedavisi uygulanır. En az bir yıl süren ilaç tedavisine gittikçe artan dozlarla başlanır. Hastada görülen olumlu gelişmeler üzerine ilaç miktarı yavaş yavaş azaltılarak daha sonra tamamen bıraktırmak amaçlanır. Panik atak tedavisinde kullanılan en yaygın bir diğer yöntem ise bilişsel davranışçı terapisidir. Burada amaçlanan şey hastayı bilinçlendirmek ve korkusunun üstüne giderek korkusunu yenmesini sağlamaktır.
Ölümcül ya da tehlikeli bir hastalık olmayan panik bozuklukta kontrolsüz ilaç kullanımı önerilmemektedir. Bunun yerine bilişsel davranışçı terapi ve ilaç tedavisinin bir arada uygulanması gerekmektedir.
Panik Atak ve Panik Bozukluk Hakkında Detaylı Bilgi Almak için Benimle İletişim Kurabilirsiniz
Ansiyete ve Kaygı Bozukluğu Hakkındaki Makalemi Okudunuz mu ? Tıklayınız
Bir yanıt yazın